Przed ciosem niechaj tyran drzy !

Wiekszosc instytucji traktowanych powaznie przez spoleczenstwa danego obszaru dba nader starannie o dobor swoich wladz.  Na przyklad wyzsze uczelnie w wiekszosci krajow  stosuja albo system powolan na stanowiasko rektora czy profesora albo tez stosuja metode konkursowa. W przypadku systemu powolan , senat instytucji badz inne istniejace juz cialo kierownicze dokonuje wstepnej selekcji mozliwych kandydatow na dane stanowisko tworzac pewna liste mozliwosci.  Bierze sie tu pod uwage znane juz osiagniecia kandydata, jego umiejetnosci organizacyjne a takze cechy osobowosci w takim stopniu w jakim sa one znane w danym srodowisku. Wyselekcjonowany i umieszczony na pierwszym miejscu kandydat jest nastepnie powiadomiony o propozycji objecia owego kluczowego stanowiska. Jesli ta propozycje przyjmie, problem sukcesji jest rozwiazany. Jesli nie to bierzemy pod uwage nastepna w kolejnosci kandydature. Taki sposob selekcji wladz najczesciej  stosuja porzadniejsze uniwersytety a takze duze korporacje. Znalezienie bowiem wlasciwego czlowieka jest tam kwestia kluczowa dla funkcjonowania instytucji. Rektor czy prezydent oraz prowost maja bowiem niemal absolutna wladze nad cala administarcyjna struktura jednostki. Zauwazmy, ze praktycznie nic do powiedzenia maja w tym procesie pracownicy danej instytucji. Wybor i selekcja przydatnosci odbywa sie w waskim gronie instytucyjnej elity a kandydat musi sie juz uprzednio wykazac odpowiednimi umiejetnosciami i dorobkiem, ktory pozwala wierzyc, ze podola on postawionemu przed nim zadaniu. Inna odmiana takiego procesu wylaniania scislego kierownictwa jest konkurs otwarty dla kazdego zainteresowanego pod warunkiem spelniania przez niego sprecyzowanych warunkow, na przyklad,  pod wzgledem wyksztalcenia, dorobku i  doswiadczenia. Tu inicjatywa nalezy do zainteresowanego ale wybor finalisty jest w rekach komisji wylonionej sposrod elity kierowniczej danej instytucji. Chyba kazdy zgodzi sie ze mna, ze taka forma wyboru wladz duzych instytucji jest racjonalna. Nikt nie czulby sie bezpieczny gdyby na czele powiedzmy katedry kardiologii Akademii Medycznej stal absolwent SGGW nie wspominajac juz o prostym elektromechaniku. Na to aby zarzadzac skomplikowana organizacja potrzebna jest pewna wiedza i doswiadczenie. Na to aby ocenic czy kandydat takie zalety posiada konieczne jest rowniez pewne przygotowanie. Tymczasem sprawa wyglada zupelnie inaczej gdy szukamy kandydatow na najwazniejsze stanowiska w organizacji panstwowej. Nikt nie bierze tu pod uwage tego czy potencjalny prezydent, premier czy posel posiada stosowne wyksztalcenie, doswiadczenie czy cechy charakteru, ktore pozwalalyby mu wytyczyc dalszy rozwoj panstwa. Mimo ze mamy do czynienia z jednostka organizacyjna o poziomie komplikacji znacznie przewyzszajacej stopien komplikacji wyzszej uczelni, czy powiedzmy koncernu samochodowego, nikt wyraznie nie precyzuje wymagan jakie powinien spelniac ow wybraniec losu. W II RP, jak mozna sadzic po osobach pelniacych ta funkcje, dominowala zasada aby stanowisko prezydenta pelnil profesor wyzszej uczelni, specjalista z dziedziny nauk scislych i mason (Narutowicz, Wojciechowski, Moscicki). Nie byly to zreszta najwazniejsze osoby w panstwie. Ta role bowiem pelnil Pilsudski. Nie mniej mielismy tu do czynienia z osobami o wysokich kwalfikacjach zawodowych, dajacych pewna nadzieje na to, ze  sprostaja oni nawet tak nietypowemu zadaniu jakim bylo dla nich rzadzenie panstwem. Podobna pragmatyka wyboru prezydenta zostala wprowadzona przez konstytucje USA. Mimo, ze kazdy obywatel urodzony w USA posiada, po osiagnieciu okreslonego wieku, czynne prawo wyborcze, a selekcja kandydatow odbywa sie w glosowaniu powszechnym, to ostateczna decyzja akceptacji badz odrzucenia kandydata, ktory uzyskal wiekszosc glosow, lezy w rekach kolegium elektorow. Kolegium to mialo, wedlug tworcow konstytucji, zapobiec temu aby to kluczowe w USA stanowisko objal czlowiek nie posiadajacy kwalfikacji na to stanowisko. Niestety "dzika demokracja" panujaca obecnie w USA uczynila ten racjonalny  przepis konstytucji martwa formalnoscia. W Naszej Umeczonej Ojczyznie po  roku 1945 racjonalny wybor wladz panstwowych zostal zaburzony tym, ze wzgledy ideologiczne wymuszone przez nowego okupanta ze wschodu przerwaly ciaglosc funkcjonowania wylonionej historycznie elity narodowej. Jej miejsce zajely elementy narzucone a czesto wrecz importowane ze Zwiazku Radzieckiego. Byla to administracja i ludzie zawdzieczajacy swoja pozycje silom zewnetrznym, wrogim polskiej racji stanu. Podobna sytuacja istnieje obecnie w III RP z ta jedynie roznica, ze obecna polityczna elite stanowia marionetki zydo-socjaldemokracji unijnej. Zyjemy jednak niestety w coraz ciekawszych czasach. Kapitalistyczny system gospodarki i ideologia "panstwa dobrobytu" (welfare state) znajduje sie w coraz glebszym kryzysie, z ktorego, moim zdaniem nie bedzie w stanie sie wydobyc. Istnieje bowiem w obecnym systemie podstawowa sprzecznosc pomiedzy interesem inwestora w postaci wlascieciela akcjonariatu publicznego (czyli wlasciciela akcji przedsiebiorstw publicznych) a interesem tego samego inwestora jako pracownika najemnego. Jako inwestor jest on zainteresowany wypracownaiem przez przedsiebiorstwo mozliwie najwiekszego zysku. To zas oznacza maksymalny wyzysk pracownikow jesli chodzi o intensywnosc ich pracy oraz minimalizacje ich zarobkow. Niskie koszty wytwarzania pozwalaja na oferowanie wyprodukowanych towarow po stosunkowo niskiej cenie. To oczywiscie cieszy kupujacego, ktory jednak czesto nie zdaje sobie sprawy z tego, ze jego wlasna zdolnosc zakupowa jest jednoczesnie erodowana przez to, ze pracodawca wymaga od niego coraz wydajniejszej pracy przy niezmienionym lub nawet malejacym wynagrodzeniu. Obecny kapitalizm usiluje utrzymac istniejaca pragmatyke swoich operacji przez eksportowanie wytwarzania do krajow o niskiej cenie pracy. To jednak jest glownym powodem obecnego kryzysu. Brak zatrudnienie w krajach rozwinietych, ktore stanowia glowny rynek, powoduje spadek zamoznosci populacji oraz wzrost obciazen budzetu panstwa zwiazanych z istniejacym systemem zabezpieczen spolecznych. Dla zwiekszenia pojemnosci nabywczej rynku zastosowano i stosuje sie zreszta nadal ryzykowna polityke kredytowa. Ta zas, przy zmniejszajacym sie i niepewnym zatrudnieniu oraz malejacym realnym wynagrodzeniu , zaowocowala obecnym kryzysem instytucji finansowych. Z drugiej zas strony olbrzymi rezerwuar ludnosciowy Azji powoduje, ze cena pracy jest tam nadal i bedzie jeszcze dlugo bardzo niska. Skutkiem tego ludnosc azjatycka, nawet jesli bedzie zatrudniona, to i tak nie bedzie w stanie zastapic pojemnosci rynkowej krajow rozwinietych. W miare dalszego oslabiania rynku w USA czy Europie mozemy oczekiwac spowolnienia rozwoju i w dalszej kolejnosci kryzysu nadprodukcji w Azji. To zas oznacza przeciazenie systemu politycznego na calym swiecie gdyz obecny swiatowy uklad gospodarczy nie produkuje tak duzego kapitalu zeby utrzymac olbrzymia armie bezrobotnych i niepotrzebnych obywateli. Jak slusznie zauwazyli swego czasu marksisci motorem ewolucji systemow rzadzenia jest rozwoj sil wytworczych. Ten zas wymaga wzajemnego powiazania coraz wiekszej liczby ludzi czyli uspolecznienia procesu wytwarzania. W chwili obecnej kapital wytworzony w wyniku istotnie niebywalego rozkwitu nowych technologi i towarow nie jest dzielony pomiedzy jego producentow ale jest niemal calkowicie zawlaszczany przez waskie grono zarzadcow firm o publicznym akcjonariacie. Co wiecej, ludzie ci moga doprowadzic cale przedsiebiorstwo do ruiny zachowujac calkowicie swoje uzyskane podczas  tego zasoby finansowe i pozycje spoleczna (patrz np "Enron"). W obecnym kapitalizmie zostala wiec zachwiana calkowicie zasada kapitalizmu wczesnego kiedy to istnialo scisle sprzezenie zwrotne pomiedzy zamoznoscia i pozycja spoleczna wlascieciela firmy i jej wynikami finansowymi. Mamy do czynienia z coraz bardziej zaostrzajacym sie procesem koncentracji przechwytywania wytworzonego kapitalu przez stosunkowo nieliczna elite polityczno-gospodarcza wraz z postepujacym jednoczesnie procesem zubozenia i wywlaszcenia populacji pracownikow najemnych. Taki proces musi zakonczyc sie rewolucja.