wtorek, 14 lipca 2020

Quo vadis America?

Od paru miesiecy  tego roku Stany Zjednoczone wydaja sie wytracone ze swojego zwyczajnego szablonu zachowan. Mozna powiedziec, ze "w powietrzu" wisi jakis amok socjalny. Mamy oczywiscie od marca 2020 informacje o wirusie covid19 , ktory moze byc lub nie zastosowaniem broni biologicznej i pociaga za soba szereg denerwujacych obowiazkow , takich jak noszenie masek czy unikanie tlumow. W dodatku stopniowo pogarsza sie zaopatrzenie w zywnosc i inne towary powszechnego uzytku. Jest to wynik uprzedniej "globalizacji", ktora wyprowadzila szereg galezi przemyslu towarow powszechnej potrzeby do krajow o nizszej cenie sily roboczej. W ten sposob nie tylko uzalezniono kraj od dobrych lub nie stosunkow z sasiadami ale takze usunieto wiele stanowisk pracy w sektorze wytworczym. Prac, ktore byly wynagradzane lepiej niz te w sektorze uslug. To rzecz jasna zubozylo populacje pracownikow najemnych i spowodowalo wzmozone zapotrzebowanie  na roznego typu swiadczenia socjalne - a w konsekwencji  obciazenie panstwowej filantropii finansowanej przez podatnikow.  W tej chwili jestesmy takze po wyplaceniu pierwszego z bodzcow anty-kryzysowych  w wysokosci 1200 USD i czekamy na uchwalenie nastepnego.  Pieniadze te sa potrzebne ale nie uratuja sytuacji na dluzsza mete z tego wzgledu, ze nie sa to sumy znaczace w ekonomii zycia w USA.  W dodatku takie wyplaty odbywaja sie kosztem samych podatnikow, ktorzy odczuja ow bodziec w postaci powiekszonej dewaluacji USD. Jesli istotnie rzad chce poprawic sytuacje ekonomiczna obywateli to konieczne jest ustabilizowanie wartosci nabywczej  waluty. Moze to byc zrobione przez powrot do "twardego" dolara czyli do standartu zlota badz przez indeksowanie wszystkich transakcji finansowych do zlota.  Tak na przyklad jesli podejmujemy prace na danym stanowisku to umowa bedzie glosila, ze otrzymamy powiedzmy rocznie wynagrodzenie wynoszace rownowaznik 24 uncji zlota wyplacanych w 12 ratach.  Co miesieczna rata wyplacana w walucie papierowej bedzie wynosila tyle ile warta jest w dzien wyplaty 2 uncjowa ilosc zlota . Suma ta bedzie fluktuowala w zaleznosci od aktualnego kursu zlota. Indeksowanie transakcji nie wymaga posiadania wystarczajacych rezerw zlota przez bank emisyjny ani tez pojawienia sie w obiegu monet kruszcowych. W stosunku do standartu zlota ma ona jednak ta wade, ze nie gwarantuje posiadaczowi papierowej waluty fizycznego zabezpieczenia posiadanego kapitalu w postaci zobowiazania banku emisyjnego do wyplacenia na zadanie okaziciela banknotow stosownej ilosci kruszcu. Nie jest to trudnosc nie do rozwiazania ale  przy obecnej ilosci banknotow dolarowych w obiegu swiatowym wypracowanie stosownej relacji rezerwy zlota w bankach rezerwy federalnej  moze okazac sie powaznym problemem. Byc moze bedzie konieczne powrocenie do receptury Roosevelta z konfiskata prywatnych zasobow zlota z czasow New Deal-u.

Wrocmy jednak do wykresu realnego GNP dla Stanow Zjednoczonych.  Jak to robie zazwyczaj GNP wyrazony jest w jednostkach 10^9 uncji zlota. GNP (czyli PKB po polsku) jest wielkoscia mianowana. Oznacza to, ze zazwyczaj jest on podawany w jednostkach waluty panstwa, dla ktorego jest wyliczany badz w dolarach amerykanskich. Tak podany produkt narodowy brutto dla USA mozemy zobaczyc na witrynie countryeconomy.com https://countryeconomy.com/gdp/usa
 Wada takich wykresow jest to, ze jednostki waluty panstwowej uzywane po roku  1970  maja zmienna wartosc nabywcza ze wzgledu na to, ze po wyjsciu z systemu Brenton Woods dolar nie ma juz ustalonego parytetu zlota ale jest on zmienny w czasie. Z tego powodu pomiar GNP w takich jednostkach nie daje prawdziwego obrazu ekonomii kraju. . Tej wady nie ma zloto.  Jesli wiec uzyjemy ilosci zlota odpowiadajacej danej wielkosci GNP w danym czasie to usuniemy automatycznie zjawisko dewaluacji waluty.
 Wykres GNP wyrazony w zlocie pokazuje realny stan gospodarki amerykanskiej (lub innej) . Taki stan jest zazwyczaj bardzo rozny od optymistycznej krzywej wzrostu jaka szczyci sie wykres podawany w walucie fiducjarnej. Wykres realnego GNP rozpoczyna sie w okresie "Wielkiej Depresji" lat 1920-1939. Jak widac wzglednie male minimum tego czasu pokazuje, ze ekonomia USA byla w tym czasie mala pod wzgledem wartosci. Spadek wyniosl od 5 x 10^9 oz Au do poziomu 2.5 x10^9 oz Au . a wiec o 50% . Nie mniej ta wlasnie depresja istnieje nadal w swiadomosci Amerykanow jako prawdziwa katastrofa. New Deal Roosevelta i kradziez przez niego zlota nalezacego do wspolobywateli nie wyciagnela gospodarki z kryzysu. Z pomoca przyszla II Wojna Swiatowa, ktora spowodowala intensyfikacje produkcji zbrojeniowej i innej w celu pomocy Wielkiej Brytanii. Pozniej zas pomocny byl pobor do wojska , ktory pozwolil usunac czesc mlodej populacji meskiej ( a wiec dokonal redukcji meskiej trzody narodowej na terenie kraju) . Niestety byl to tez okres pewnej aktywacji amerykanskich kobiet, ktore musialy zastapic mezczyzn wyslanych na teatry wojen.  W dalszej konsekwencji byl to tez krok w kierunku zupelnie zbednej  emancypacji kobiet oraz redukcji wynagrodzen (po wojnie) w wyniku nadmiaru rak do pracy. Lata powojenne 1945- 1965 to okres prosperity gospodarczej USA zwiazny z budowa kordonu sanitarnego wokol  tak zwanego Obozu Socjalistycznego, ktory wlasciwie byl systemem  panstwowych obozow koncentracyjnych Sowieckiego Molocha. Ameryka finansowala wtedy wyzsza stope zyciowa w Europie zachodniej oraz podbudowywala sile militarna wlasna NATO  na terenie europejskim i azjatyckim (SEATO , ASEAN)  usilujac otoczyc Zwiazek Radziecki i jego satelity oraz Chiny Ludowe siecia baz.  USA czynila to niestety na kredyt drukujac wiecej banknotow (lub udzielajac kredytu) niz miala zabezpieczenie w rezerwach zlota. Panstwa zas z nia stowazyszone , zamiast wykorzystac amerykanskie pieniadze na zbrojenia i zakup towarow amerykanskich  zazadaly wymiany euro-dolarow na zloto po owczesnej oficjalnej  relacji wymiany. W wyniku tych zadan zasoby zlota w USA spadly z poziomu 14 000 ton do poziomu 7 000 ton i prez. Nixon zdecydowal o zakonczeniu polityki "twardego dolara" w roku 1970. Kurs dolara stal sie plynny , USA i ZSRR podpisaly uklad o pokojowym wspolistnieniu i ograniczeniu zbrojen i w konsekwencji doznalismy kolejnej katastrofy ekonomicznej lat 1970-1980. O tej katastrofie wie malo kto z obywateli USA ale byla ona znacznie powazniejsza niz "Wielka Depresja" co widac na wykresie. Byl to tez okres "detente" czyli pokojowego wspolistnienia miedzy Imperium Sowieckim a Amerykanskim.  Jak widac z wykresow pokoj swiatowy nie sluzy gospodarce USA .  Okres ten konczy kompromitacja demokratycznego prez. Cartera  zakonczona nieudana wyprawa w celu odbicia zakladnikow w Iranie. Do wladzy dochodzi republikanski prez. Reagan, ktory rozpoczyna nowy wyscig zbrojen i przygotowanie do "gwiezdnych wojen". Reagan podnosi oprocentowanie obligacji USA (do 10- 11%) co wywoluje naplyw kapitalu spekulacyjnego z Europu i Azji. Znajduja sie wiec srodki na przezbrojenie wojsk USA  oraz spekulacje na rynku gieldowym. Jest to piekny okres dla mieszkancow USA. Reagan dokonuje tez niezbednych ciec w programie filantropii panstwowej stajac sie mieczem na "welfare  queens" i zakazujac wydawania bezplatnego mleka uczniom w szkolach. Ta ekonomiczna ofensywa wyczerpala sily Sowietow i zmusila ZSRR do kapitulacji.
Koncentracyjny Oboz krajow Europy wschodniej oderwal sie od komunistycznej macierzy. Ta zas wpadla w wieloletni kryzys gospodarczy. Niezwyciezona Armia Czerwona bez jednego strzalu opuscila zdobyczne kraje europejskie a w samej sowieckiej centrali nastapil przewrot lokalnie pro-kapitalistyczny. Niestety nastepcy Reagana nie poszli za ciosem i nie doprowadzili Wspolnote Wolnych Panstw (czyli Nowa Rosje) do kompletnego rozpadu. Bylo to zaniedbanie brzemienne w skutkach bo bedzie je trzeba teraz nadrobic w znacznie gorszych warunkach. Jak widzimy z wykresow wyjscie z wielkeigo kryzysu lat 2000-2020 jest mozliwe tylko pod warunkiem uczestnictwa w nowej operacji ekonomiczno-wojennej. Czy odbedzie sie ona na froncie europejskim czy azjatyckim tego nie wiem

ale jest pewne, ze bez wielkiego wysilku zbrojnego ekonomia USA i krajow zachodniej Europy nie podniesie sie o wlasnych silach.
 Powyzej podaje wykresy wykonane okolo 2015 roku w celu wyjasnienia dlaczego i kiedy zmienia sie wartosc nabywcza dolara oraz co przewidywalem jesli chodzi o GNP USA piec lat temu. Jak widac moje przewidywanie, ze gospodarka USA spadnie do poziomu sprzed stu lat wlasnie sie spelnia. W najblizszej przyszlosci przewiduje kolejny wyscig zbrojen lub starcie mocarstw po ktorym terytorium obecnej Rosji bedzie rozdzielone przez zwyciezcow - zapewne USA i Chiny.


Brak komentarzy: