Czy ateisci pochodza od malpy?

    Z wielka przyjemnoscia ogladam w TPT (telewizja publiczna) programy popularno-naukowe "Nova". Ostatnio zas trafilem na interesujacy ale i poczajacy wyklad o inteligencji malp przygotowany przez pare zespolow zwierzecych czy tez maplich psychologow. Nie bede tu opowiadal szczegolow gdyz slowo pisane i tak  nie odda wszystkich subtelnosci zarejestrowanych przez kamere. Szczerze wiec zachecam kazdego do obejrzenia tego programu (w USA jest to kanal 2) osobiscie. Ja natomiast chcialbym podzielic sie z czytelnikami refleksja jaka mi sie nasunela przy prezentacji jednego z doswiadczen majacych ustalic relacje pomiedzy inteligencja dzieci ludzkich i malp.  Doswiadczenie polegalo na tym, ze w kasetce zrobionej z nieprzezroczystego materialu znajdowal sie cukierek w wysuwanej szufladce. Na wieku kasetki umieszczono zas system rygielkow, ktore mozna bylo odsunac przy pomocy patyczka. Doktor psychologii prowadzacy doswiadczenie pokazal sekwencje ruchow, ktore prowadzily do cukierka. A wiec trzeba bylo odsunac rygielki patyczkiem, nastepnie postukac patyczkiem w wieczko i dopierow wtedy siegnac i wyciagnac szufladke z lakociem. Doswiadczenie to z wskazana sekwencja ruchow powtorzyla malpa i dziecko w wieku lat 5-8 i oczywiscie dostaly w nagrode po cukierku. Po tym nastapila druga seria eksperymentu, w ktorej przyniesiono identyczne pudelko ale zrobione z materialu przezroczystego. Dzieki temu bylo widoczen, ze odsuwanie rygielkow i stukanie patyczkiem w wieko nie ma zadnego wplywu na stan szufladki z lakociem.
Malpa zorientowala sie w sytuacji natychmiast, pominela niecelowe ruchy wstepne i siegnela bezposrednio aby wyciagnac szufladke i dostac cukierka. Natomiast dziecko homo sapiens sapiens religijnie powtorzylo cala sekwencje ruchow, w tym ruchy calkiem bezcelowe, i takze dostalo cukierka.

 Co nam mowi takie doswiadczenie (i doswiadzczenia podobne) jesli chodzi o inteligencje malpy i dziecka?  Po pierwsze malpa mysli bardziej logicznie i rozwiazuje problemy strategicznie zmierzajc najkrotsza droga do celu. Dziecko zas i zapewne ludzie w ogole maja tendencje do rytualizacji czynnosci i rozwiazuja problemy droga powtarzania wczesniej wyuczonych procedur nie aktualizujac ich poprawnosci. Tak na przyklad postepuja fizycy kwantowi trzymajac sie uparcie pewnych regul postepowania mimo braku logicznego dla nich uzasadnienia. Po drugie dziecko ale nie tylko ono ma tendencje do wiazania nieracjonalnych procedur z uzyskaniem pozadanego rezultatu. Tak na przyklad chodzimy regularnie do kosciola i modlimy sie o to czy tamto przejawiajac w ten sposob myslenie "magiczne" czyli liczac na to, ze irracjonalne postepowanie przyniesie nam racjonalne skutki. Widzimy to na przyklad wtedy gdy modlimy sie proszac Najwyzszego o zdrowie, zycie wieczne czy powodzenie jakiegos przedsiewziecia  podczas gdy jest zupelnie jasne, ze jesli zachorowalismy to jest to zapewne wynik kary boskiej  (dawniej zwane dopustem bozym) za jakies popelnione wczesniej przewinienia a nasze powodzenie jest z reguly zwiazane z niepowodzeniem naszego rywala i wobec tego prosba taka stawia Najwyszego w trudnej sytuacji. W podobnej pozycji  sa zreszta wyznawcy innych religii, takich jak na przyklad wudu czy santeria, ktorzy licza, ze diabel pomoze im w opresji jesli zloza mu w ofierze kurczaka. Nie inaczej jest z mahometanami, ktorzy kupuja sobie wstep do raju  (i 50 wiecznych dziewic do swobodnego uzytku) w zamian za wysadzenie w powietrze kilku giaurow. Tak, tak moi wierni czytelnicy! Natura ludzka jest ulomna i irracjonalna.

   Jako ze zyje w  komitywie z psem i kotem, jedynymi istotami ktore kochaja mnie bezinteresownie, mam okazje obserwowac na codzien jak inteligentne i przemyslne sa zwierzeta. Same wiec wyniki doswiadczen malpo-doktorow  nie byly dla mnie zaskoczeniem. Co jednak nie zostalo uwypuklone w prezentacji "Novej" to fakt, ze faktycznie malpy i zapewne i inne zwierzeta sa znacznie bardziej inteligentne niz ludzie. Aby nie byc goloslownym przytocze jeszcze dwie obserwacje z programu. Malpi psycholog stwierdzil, ze jego podopieczna malpka zna ponad 3000 slow angielskich co mozna porownac z przecietna 20 000 slow znanych przez absolwenta amerykanskiego liceum. Oczywiscie 3000 slow to nie tak wiele ale ile slow w jezyku, ktorym porozumiewaja sie malpy zna ow psycholog- 0! . Zauwazmy tez, ze karlowate szympansy bonobo maja od dziesiatkow lat pargmatyke socjalna, ktora ludzkosc osiaga dopiero ostatnio. Mysle tu o nadmiernie swobodnej obyczajowosci kobiet, ktore dopiero teraz osiagnely stan "friends with privileges" (czyli uprzywilejowanych seksualnie przyjaciol). W porownaniu z dawno wyzwolona szympansica nasze feministki sa zdecydowanie opoznione w rozwoju!

   Trudno tez zaprzeczyc, ze ludzkosc niszczy naturalne srodowisko jak rak, ktory toczy zywa tkanke biosfery podczas gdy takie malpy zachowuja rozmiar populacji stosowny do habitatu jaki maja do dyspozycji. Czy nie powinnismy sie uczyc od nich?

   Zauwazmy tez, ze wiele wskazuje na to, iz ateisci oraz innowiercy pochodza nie od drugiej zony Adama, grzesznej sekutnicy Ewy,  ale od afrykanskiej malpy imieniem Lucy. Jak bowiem wiadomo, geny kolorowego zabarwienia skory nie znikaja z genotypu jesli byly one tam pierwotnie. Jedynym znanym przykladem wybielonego murzyna byl Micheal Jackson i bylo to, jak on sam twierdzil, uwarunkowane patologicznie. Genetycy sa dziwnie dyskretni jesli chodzi o stwierdzenie genow odpowiedzialnych za cechy specyficzne dla roznych ras. Nie ulega jednak watpliwosci, ze przy odrobinie dobrej woli bedziemy w stanie stwierdzic na przyklad taki fakt jak to czy dziadek neandertalczyk byl czy nie byl murzynem.